Linux Masaüstü Ortamı (ing.: Linux Desktop Environment), Linux işletim sistemini kullanmak için ortak bir grafik arayüz sağlayan uygulamadır.

Linux Masaüstü :)
Resim 1. Linux Masaüstü :)

Linux Masaüstü Ortamı Nedir?

Linux Masaüstü Ortamı, Linux işletim sistemini kullanmak için ortak bir grafik arayüz sağlayan uygulamadır. Masaüstü Ortamında ikonlar, araç çubukları, menüler, pencereler ve öğeleri, duvar kağıtları, ekran koruyucuları ve diğer ilgili masaüstü öğelerini barındırır. Masaüstü ortamları sayesinde işletim sistemi, grafik arayüz üzerinden fare ve klayve aracılığıyla kullanılabilir.

Linux Masaüstü Ortamları

Linux işletim sisteminin desteklediği çok sayıda farklı görünümde masaüstü ortamı bulunur;

GNOME

En yaygın masaüstü ortamlarından biridir. GNU Object Model Environment adı GNOME olarak kısaltılmıştır. Kolay kullanım ve hızlı erişim için tasarlanmıştır. Ubuntu, Fesora, Manjaro, Red Hat ve Debian dağıtımları tarafından kullanılan yaygın bir masaüstü ortamıdır.

Artıları

  • Modern grafik arayüz
  • Mobil ve Tablet için dokunmatik ekran desteği
  • En yaygın Linux dağıtımlarında varsayılan masaüstü ortamı olarak kullanılması
  • Kişiselleştirilebilir olması
  • GNOME Shell Eklenti desteği

Eksileri

  • Ağır masaüstü ortamı, fazla sistem kaynağı tükettiği için eski veya az kaynaklı bilgisayarlar için uygun değil.

GNOME 45 Etkinlikler Görünümü
Resim 2. GNOME 45 Etkinlikler Görünümü
GNOME 45 Araçlar Alanı Görünümü
Resim 3. GNOME 45 Araçlar Alanı Görünümü
GNOME 45 Çalışma Alanı Görünümü
Resim 4. GNOME 45 Çalışma Alanı Görünümü

KDE Plasma

K Desktop Development , yaygın bir masaüstü ortamıdır. Kişiselleştirilebilir ve stabil çalıştığından tercih edilir. OpenSUSE ve Kubuntu dağıtımları tarafından kullanılır.

Artıları

  • Yüksek düzeyde kişiselleştirme
  • Stabil çalışma

Eksileri

  • Yeteri kadar hafif olmaması, eski veya az kaynaklı bilgisayarlarda ağır çalışabilmesi
  • KDE tema ve eklentilerinin Gnome ortamına göre zor bulunması

KDE Plasma Masaüstü Görünümü
Resim 5. KDE Plasma Masaüstü Görünümü
KDE Plasma Pencereler Görünümü
Resim 6. KDE Plasma Pencereler Görünümü
KDE Plasma Uygulama Görünümü
Resim 7. KDE Plasma Uygulama Görünümü

Cinnamon

Cinnamon , Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen masaüstü ortamıdır. Linux işletim sistemine yeni geçen kullanıcılar için alışkın olunan, benzer deneyimi sağlar. Linux Mint dağıtımı tarafından varsayılan olarak kullanılır.

Artıları

  • Linux işletim sistemine yeni geçen kullanıcılar için alışkın olunan, benzer deneyimi sağlaması
  • Kolay kullanım
  • Çoklu çalışma alanları
  • Kişiselleştirilebilir temalar

Eksileri

  • Diğer ortamlar kadar kişiselleştirilebilir olmaması

Cinnamon 5.2 Masaüstü Görünümü
Resim 8. Cinnamon 5.2 Masaüstü Görünümü

MATE

MATE , GNOME 2 tabanlı hafif masaüstü ortamıdır. Ubuntu MATE tarafından varsayılan masaüstü ortamı olarak kullanılmaktadır.

Artıları

  • Hafif, az sistem kaynağı tüketimi
  • Basitlik ve kolay kullanım
  • Eski donanımlar ile çalışabilme
  • Kişiselleştirilebilir olması

Eksileri

  • Diğer ortamlara göre güncel ve şık görünmemesi

MATE 1.26 Masaüstü Görünümü
Resim 9. MATE 1.26 Masaüstü Görünümü
MATE 1.26 Masaüstü Görünümü
Resim 10. MATE 1.26 Masaüstü Görünümü

XFCE

XFCE , Unix benzeri işletim sistemleri için hafif masaüstü ortamıdır. Görsel açıdan çekici ve kullanıcı dostuyken, düşük sistem kaynaklarıyla hızlılığı amaçlamaktadır. Manjaro Linux, Xubuntu ve Zorin OS tarafından varsayılan olarak kullanılmaktadır.

Artıları

  • Hızlı, az sistem kaynağı tüketimi
  • Basitlik ve kolay kullanım
  • Eski donanımlar ile çalışabilme
  • Çoklu Unix benzeri işletim sistemi desteği

Eksileri

  • Diğer ortamlara göre modern ve şık görünmemesi
  • Gelişmiş kişiselleştirmenin olmaması
  • Basitlik ve sade kullanımın kullanıcı deneyimini azaltması
  • Sık güncellenmemesi

XFCE 4.18 Masaüstü Görünümü
Resim 11. XFCE 4.18 Masaüstü Görünümü

LXDE

Lightweight X11 Desktop Environment , düşük sistem kaynak tüketimi için geliştirilmiş masaüstü ortamıdır.

Artıları

  • Düşük kaynak tüketimi
  • Basitlik ve kolay kullanım
  • Eski donanımlar ile çalışabilme

Eksileri

  • Diğer ortamlara göre modern ve şık görünmemesi
  • Diğer ortamlara göre daha az özellik barındırması

LXDE Masaüstü Görünümü
Resim 12. LXDE Masaüstü Görünümü

LXQt

LXQt , düşük sistem kaynak tüketimi için geliştirilmiş başka bir masaüstü ortamıdır. Lubuntu varsayılan masaüstü ortamıdır.

Artıları

  • Düşük kaynak tüketimi
  • Basitlik ve kolay kullanım
  • Eski donanımlar ile çalışabilme

Eksileri

  • Diğer ortamlara göre modern ve şık görünmemesi
  • Çok az dağıtımda mevcut olması

LXQt Masaüstü Görünümü
Resim 13. LXQt Masaüstü Görünümü

Deepin

Deepin , Deepin OS için geliştirilmiş masaüstü ortamıdır. Göze hoş gelen, şık görünümlüdür.

Artıları

  • Modern ve göze hoş gelen görünüm
  • Şık animasyonlar

Eksileri

  • Fazla sistem kaynağı tüketimi
  • Eski veya az kaynaklı bilgisayarlarda ağır çalışması

Deepin Masaüstü Görünümü
Resim 14. Deepin Masaüstü Görünümü

Budgie

Budgie , Solus işletim sistemi için geliştirilmiş masaüstü ortamıdır. Modern kullanıcı arayüzüne sahiptir. Solus ve Ubuntu Budgie sisteminde varsayılan masaüstü ortamıdır.

Artıları

  • Modern kullanıcı arayüzü
  • Şık görünüm

Eksileri

  • Sınırlı dağıtımlarda mevcut olması
  • Elle kurulum gerektirmesi

Budgie Masaüstü Görünümü
Resim 15. Budgie Masaüstü Görünümü

Pantheon

Pantheon , Elementary OS için geliştirilmiş masaüstü ortamıdır. Şık kullanıcı arayüzüne sahiptir.

Artıları

  • Temiz ve zarif kullanıcı arayüzü
  • Şık görünüm
  • Kolay kullanım

Eksileri

  • Fazla sistem kaynağı tüketebilir

Pantheon Masaüstü Görünümü
Resim 16. Pantheon Masaüstü Görünümü

Kaynaklar

  1. Tux With Friends , assets.digitalocean.com, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  2. Linux Jargon Buster: What is Desktop Environment in Linux? , itsfoss.com, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  3. Desktop environment , wiki.archlinux.org, 24.12.2023 tarihinde alındı.
  4. The Best Desktop Environments For Linux (We Tested Them So That You Don't Have To) , itsfoss.com, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  5. 10 Best Desktop Environments for Linux , fossbytes.com, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  6. 9 Best Linux Desktop Environments to Optimize Your Experience , freecodecamp.com, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  7. Best Linux Desktop Environment: 16 Reviewed and Compared , sitepoint.com, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  8. GNOME , gnome.org, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  9. KDE Plasma , kde.org, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  10. Cinnamon Desktop Environment , en.wikipedia.org, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  11. MATE , mate-desktop.com, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  12. XFCE , xfce.org, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  13. LXDE , en.wikipedia.org, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  14. LXQt , lxqt-project.org, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  15. Deepin , en.wikipedia.org, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  16. Budgie 10.9 , raw.githubusercontent.com, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  17. Getting Budgie , docs.buddiesofbudgie.org, 28.01.2024 tarihinde alındı.
  18. Pantheon , elementary.io, 28.01.2024 tarihinde alındı.

 


Beğen